13 qaydalı dietam

Son 2 ayda 10 kilo itirməyimi bir plitka şokoladla qeyd etdim.  Dostlarım maraqlandığı üçün dietanı paylaşmaq qərarına gəldim.  Əvvəlcə onu deyim ki, psixoloji durumun dietaya çox təsiri var. Ona görə də bu dietada önəmli olan psixologiyanıza təsir etməkdi.  Bu da qaydalar:

1. Özünüz üçün xüsusi yeməklər bişirməyin və kaloriləri saymayın. Bu adamı yorur və dietadan bezdirir. Xüsusi dietaya da ehtiyac yoxdur. Ay nə bilim Dükan dietası, maqazin dietası...

2. Çörəyi rasionunuzdan çıxarın. Gündə bir dilim çörək yemək olar. Onu da səhər yeməyinə yemək şərtilə. Çörək “whole wheat”, yəni bütöv buğda olarsa daha məsləhətlidir. Çünki, belə çörəkdə “fibre” çoxdur və həzm sistemi üçün faydalıdır.

3. Yağı rasionunuzdan çıxarın. Səhər yeməyinə yağ yemək olmaz. Pendirlə bir dilim çörək və bir böyük fincan azacıq şirinləşdirilmiş kofe və ya çay bəsdir. “Porridge” də olar (yağsız). Günorta yeməyinin içində yağ olsa eybi yox. Amma günorta yeməyi yağsız olsa daha yaxşı olar. Misal üçün mikrodalğalı sobada bişirilmiş və ya qaynadılmış kartof yemək daha məsləhətlidir.

4. Sevmədiyim hissə: Şirniyyatı və şəkəri rasionunuzdan  təmamilə çıxarın. Azacıq şəkər çay və kofe ilə səhərlər olar. Amma şirniyyat qətiyyən yox. Əgər çaşıb nəsə yemisinizsə həmin gün şam yeməyindən imtina edin və çox hərəkət edin. Unutmaq olmaz ki, bu müvəqqətidir.

5. Günorta yeməyinə evdə bişiriləndən yeyin, amma 6 yaşlı uşaq porsiyası qədər. Normal yeyən 6 yaşlı uşaq. Porsiyanı verilən yeməyin ağırlığına və yağlılığına görə azaldın. Misal üçün pelmeni, xingali, bozbaş və ya lazanya yeyirsinizsə porsiyanızı daha az edin. Qayğanaq yeyirsinizsə, böyük porsiya yeyə bilərsiniz.

6. Şam yeməyini axşam saat 6-ya qədər və yüngül yeyin. Vurğulayım ki, şam yeməyi çox yüngül olmalıdır. Yaxşı olar ki, meyvə və ya salat yeyəsiniz. Ya da qaynadılmış tərəvəz. Axşam saatlarına qədər və ya bütün günü meyvə-tərəvəz yesəniz kökəlməyəcəksiniz, amma çox güman ki, artıq çəki  də itirməyəcəksiniz. Ona görə də çalışın meyvə-tərəvəzi də ancaq ya günorta yeməyinin, ya da axşam yeməyinin bir hissəsi kimi yeyin. 

7. Çox hərəkət edin. Parklara gəzməyə çıxın. İdman eləmək daha məsləhətlidir, amma məcburi deyil. Şərt odur ki, az yesəniz də həmişə olduğu qədər hərəkət edəsiniz. Yoxsa az yeyib heç hərəkət eləməmək bir nəticə verməyəcək. Orqanizm əvvəl olduğundan daha az enerji sərf edəcək və heç bir artıq piyləri səfərbər etməyəcək. Bunun düsturunu belə yazardım:

Orqanizmə daxil olan enerji (qida) < Sərf olunan enerji  = İtiriləcək artıq çəki

8. Bir tərəzi alın və özünüzü hər iki gündən bir səhər yeməyindən öncə çəkin. Bu “obsession” (yəni psixoloji asılılıq) kimi görünə bilər. Amma çəki itirdikdə stimulverici olur. Hər şeyi düz etmisinizsə iki günə haradasa 400 gr itirməlisiniz. Bir həftəyə 1.4 kilo, bir aya isə 6 kilo itirməlisiniz. Qayda 13-ə baxın. Əgər heç bir çəki itirməmisinizsə demək sərf etdiyinizdən çox yeyirsiniz. Yeməyinizi azaldin, hərəkətinizi isə çoxaldın. Gözlədiyinizdən çox çəki itirdiyinizdə özünüzü tərifləyin və sevinin.

9. Acdığınızda özünüz üçün kalorisi az olan içkilər düzəldin və ləzzətlə için. Ağ etməmək şərtilə. Mən misal  üçün isti şokolad içirəm. 1 fincan (böyük fincan – mug) isidilmiş südə 3 çay qaşığı isti şokolad tozu atıram, düzəldib içirəm. Süd “low fat” (aşağı yağlı) olarsa daha yaxşı olar. Kofeyə və çaya oturmaq lazım deyil. Kofe orqanizmdən suları çıxarır və az yediyinizdə kofe içmək sağlam bir şey deyil. Su içmək daha yaxşıdır.

10. Çalışın hər gün eyni vaxtda yeyin. Çünki orqanizminiz hər gün eyni vaxtda yeməyə öyrəşir və həzm sistemi yemək qəbul etməyə hazırlıqlı olur. Yeməyi də daha yaxşı həzm edir. Bir sözlə metabolizminizə hər gün eyni vaxtda yeməklə kömək edə bilərsiniz. Mən misal üçün səhər yeməyini hər gün saat 8-də, günorta yeməyini isə 12.30-da yeyirəm. 

11. Hollivud filmlərində deyilən kimi, qorxduğunuzdan qaçmayın. Onunla üzbəüz gəlin ki, qalib gələsiniz. Yeməkdən və ətrindən qaçmaq lazım deyil. Yaxşı olar ki, yemək incəsənətini öyrənəsiniz. Yeməyə marağınız yoxdursa, şirniyyat bişirməyi öyrənin. İnternetdən maraqlı və mürəkkəb reseptlər tapmaqla. Challenge yourself. Bir də təbii ki, özünüz yeməmək şərtilə. Onsuz da özünüz hazırladıqlarınızı yemək üçün o qədər də iştahınız olmayacaq. Başqalarını qonaq etsəniz özünüz yeməsənız belə bundan ləzzət alacaqsanız. Hətta yemək bloqu açıb hazırladıqlarınızın şəkillərini və reseptlərini paylaşa da bilərsiniz.

12. Yemək vaxtını maraqlı və gözəl edin. Yeməyiniz az olsa da bacardığınız qədər uzadın. Televizora, musiqiyə, iPada, facebooka ehtiyac yoxdur. Yeməyinizi həvəslə, yavaş-yavaş, ətrini duyaraq yeyin. This will give you something to look forward to every day. Çox çeynəyin. Bu həm faydalıdır, həm də beyninizi sanki çox yemisinizmiş kimi aldatmaq üçündür. Yemək üçün ən yaxşı qablardan və yemək alətlərindən istifadə edin. Günorta  yeməyi ilə özünüz üçün mürəkkəb olmayan salatlar düzəldin. Misal üçün pomidor və xiyar salatı. Yeməyinizi dadlı etmək üçün özünüzə maraqlı içkilər düzəltdin və estetik şüşələrdə için. Mən misal üçün  evdə bişmiş kompot ilə 4-5%-lik ya alma, ya armud, ya çiyələk, ya da albalı “cider”-ini qarışdırıram və etiket qaydalarına zidd olsa da çaxır üçün bokalda içirəm. Çox dadlı olur. Hətta limonlu suyu belə şüşədə içmək olar. 

13. Səbrli olun. Pozitiv olun. Roma bir gündə tikilməyib. Həmişəki kimi işlərinizlə məşğul olun. Unutmayın ki, bu müvəqqətidir. İlkin dövrdə sizə elə gələ bilər ki, heç bir dəyişiklik yoxdur. Çünki, 1 həftəyə 1.4 kilo o qədər də bilinmir. Amma 1 aydan sonra nəticəni görəcəksiniz. Ona görə də şərt səbrli olub davam etməkdədir. Artıq çəkiləri itirdikdən sonra azad olacaqsınız və istədiyinizi yeyəcəksiniz. Amma “ağını” çıxartmamaq şərtilə. Yoxsa itirdiyiniz kilolar geri qayıdacaq. 

Uğurlar!